Στρίβω τσιγάρο εύκολα πλέον αλλά όχι μηχανικά. Δεν μπορώ να στρίψω τσιγάρο στα όρθια, περπατώντας, όπως έχω δει άλλους να στρίβουν. Μου άρεσε όμως ανέκαθεν να περπατάω και να καπνίζω. Με μουσική στ' αυτιά, πάντα.
Μια μοναξιά αυτοδύναμη, τραγανή και στυφή σαν βύσσινο. Περπάτημα στη μεγάλη πόλη της νύχτας, με συντροφιά εσένα, και τα props σου. Γιατί τι άλλο είναι παρά τα σκοινάκια που σε κρατάνε στη θέση σου; Σαν κλισέ αισθάνθηκα πολλές φορές, και αγχωνόμουν με τη σκέψη, και κυρίως ντρεπόμουν. Ντρεπόμουν πολύ.
Πολλές φορές η μοναξιά μου έβγαινε απ' το κλουβί της και μου χαμογελούσε κάπως χαιρέκακα, κάπως μελαγχολικά - κι εγώ έβλεπα τα σουβλερά της δόντια και τρόμαζα τόσο πολύ. Πάρα πολύ. Πέρασα πολλές ώρες σε κρεβάτια ανοίκεια, ειδικά όταν ήταν το δικό μου, με συντροφιά που έτρωγε λαίμαργα απ' το μπουφέ - κι εγώ να παρατηρώ, άλλες φορές να νιώθω απέραντο οίκτο, άλλες φορές μια ψύχραιμα μανιασμένη εκδίκηση. Οίκτος, μια κακομοίρικη λύπηση, για μένα, για τις ανόητες λύσεις μου, για το φόβο μου για τη μοναξιά που πίστευα ότι κουλάντριζα με ραδιόφωνο και τσιγάρο. Εκδίκηση για τους Ανθρώπους που ανακάλυπτα πόσο τρωτοί, και ξαφνιασμένοι, και αφελείς μπορούσαν να είναι. Ένιωθα ότι εγώ, έχοντας απωλέσει την περισσότερη αφέλεια της νιότης μου βάναυσα σχεδόν και σίγουρα ανεπιστρεπτί, είχα ένα αβαντάζ στο ζωντανό κύτταρο που οι υπόλοιποι μόνοι άνθρωποι δεν είχαν. Και εκδικούμουν, συνειδητά και με άγρια, πρωτογενή χαρά. Χαιρόμουν να πληγώνω ανέμελα και δήθεν ανυποψίαστα, να σηκώνω το αριστερό μου φρύδι και να σκοτώνω τις νυχτοπεταλούδες πριν καν τολμήσουν να ξεστομίσουν αυτό που είχαν σκεφτεί: να επαναληφθεί ο μπουφές.
Αυτό που μου έδινε στα νεύρα περισσότερο ήταν ότι εγώ, εκ των πραγμάτων μάλλον κι όχι λόγω ιδιοσυγκρασίας, δεν θα διανοούμουν καν το ενδεχόμενο ο μπουφές να επαναληφθεί. Μία φορά ήταν, τύχη καθαρή, πώς τολμάς και το ζητάς λες και το επιδίωξες; Και αυτό που με τσακίζει ακόμη είναι όταν σκέφτομαι ότι δεν είναι κακό να περιμένεις να ξαναζήσεις κάτι ευχάριστο. Δεν είναι κακό να ζητήσεις κάτι που θέλεις. Δεν είναι όχι απλώς κακό, είναι βαθιά ανθρώπινο. Φαίνεται εγώ δεν είμαι Άνθρωπος.
(Άρα, θα είμαι ή Υπεράνθρωπος ή Υπάνθρωπος.)
"Δεν έχετε κατάθλιψη" άκουσα χτες, όχι για πρώτη φορά, με ένα τόνο αδιαπραγμάτευτο και εκνευρισμένο. "Δεν έχετε κατάθλιψη", στον πληθυντικό που εγώ ζήτησα -επέβαλλα;- και συντηρώ, για να έχω τη σιγουριά του σεβασμού. Θύμωσα πολύ. Ζήτησα βοήθεια, ζήτησα μια διάγνωση και μια θεραπεία, και έλαβα μια ξερή γνωμάτευση περί δυσκολίας ενηλικίωσης. Δεν έχω ωριμάσει σε κάποια ζητήματα, λέει. Ναι, αλλά το πρόβλημα δεν είναι αυτό. Είναι οι λόγοι που δεν έχω ωριμάσει. Και επηρεάζουν και με πολλούς άλλους τρόπους. Και δεν με βοήθησε, καθόλου, απλά μου έριξε κι άλλο βάρος στους ώμους μου. Δεν ζήτησα τίποτα παράλογο. Ζήτησα τη σωστή θεραπεία. Και μετά απ' όσα έχω πει, καταλαβαίνω, δεν χωράει καμία αμφιβολία επ' αυτού, ότι η σωστή θεραπεία περιλαμβάνει μια προσεκτικότερη διατύπωση λέξεων κι όχι επειδή μου κάνει κάποιος χάρη, αλλά επειδή όπως εγώ φροντίζω να μιλήσω σωστά, έχω την απαίτηση να μου μιλήσεις κι εσύ έτσι. Συμβατά με μένα, δηλαδή.
Θύμωσα, θύμωσα πολύ. Είπα την αλήθεια μου κι αυτή έπεσε περίπου στο βρόντο. Το πρόβλημα είναι δικό μου, αυτό άκουσα. Εγώ αρνούμαι να μεγαλώσω. Δεν άκουσα ότι "δυσκολεύομαι να ωριμάσω σε σημεία", κάτι που θα έριχνε φως στις δυσκολίες και θα μου έδειχνε ότι νοιάζεσαι στ' αλήθεια για μένα κι ότι αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να εξερευνήσω. Όχι. Άκουσα ότι το πρόβλημα είμαι εγώ και η αδυναμία μου να ωριμάσω σε κάποια ζητήματα. Πώς να ωριμάσω; Αυτό θα το βρεις εσύ, αυτό άκουσα άσχετα αν δεν ειπώθηκε. "Το πρόβλημα το έχεις εσύ", αυτό εννοήθηκε στον αέρα σαν στάχτη καμένου τσιγαρόχαρτου. Μια φράση που την ακούω πολλά χρόνια τώρα.
Το ξέρω ότι το πρόβλημα το έχω εγώ. Δεν περιμένω κανέναν να μου το πει, εκ νέου! Πόσο μάλλον, όταν για να πεις τέτοιο πράγμα, δεν βοηθάς καθόλου. Απλά πετάς τη γνώμη σου, τελεσίδικη και σοφή, ξεπλένεις τα χεράκια σου και απλώς... παρακολουθείς - όταν δεν έχεις κάτι καλύτερο να κάνεις, όταν θες να διασκεδάσεις, όταν θες να νιώσεις καλύτερα για τη ζωή σου - κι έχεις πάντα έτοιμη μια αποδοκιμασία, που σπάνια θα μπει στη διαδικασία να καμουφλαριστεί, έτσι από ευγένεια ρε παιδί μου, να ακουστεί λίγο σαν συμβουλή. Όχι. "Το πρόβλημα το έχεις εσύ." Μην ψάχνεις άλλους φταίχτες, άλλες συνθήκες, άλλους παράγοντες. Το πρόβλημα το έχεις εσύ. Λύσ' το πρώτα, και μετά περίμενέ με, θέλω ένα ποτήρι σαμπάνια - άλλωστε εγώ σε βοήθησα!
Φταίω εγώ μετά να τα κάνω όλα λαμπόγυαλο; Να τα στείλω όλα στο διάολο; Να πετάξω το βιβλίο μισοδιαβασμένο;
Δεν φταις, θα μου πεις. Αλλά δεν θα έχεις λύσει το πρόβλημα. Οπότε γιατί κάνεις τόση φασαρία;
Να δεις που μπορεί να φτάσω στο σημείο να μην έχω καθόλου επιθυμία ή ανάγκη για τους Ανθρώπους και μετά να μου ζητήσουν τα ρέστα. "Εγώ εδώ ήμουνα". Έχω θυμώσει πολύ, χρόνια τώρα, κι αρνούμαι να διαχειριστώ πάλι εγώ, με συντροφιά πάλι ραδιόφωνο και καπνό, προβλήματα που δεν θα είχα αν δεν ήταν οι Άνθρωποι να τα συντηρούν.
Έχω μιλήσει ανοιχτά, και περιμένω μια αντίστοιχη αντιμετώπιση, και όταν μπερδεύομαι, θέλω να με ξεμπερδέψεις. Γιατί η μοναξιά είναι σκιά;
Μια μοναξιά αυτοδύναμη, τραγανή και στυφή σαν βύσσινο. Περπάτημα στη μεγάλη πόλη της νύχτας, με συντροφιά εσένα, και τα props σου. Γιατί τι άλλο είναι παρά τα σκοινάκια που σε κρατάνε στη θέση σου; Σαν κλισέ αισθάνθηκα πολλές φορές, και αγχωνόμουν με τη σκέψη, και κυρίως ντρεπόμουν. Ντρεπόμουν πολύ.
Πολλές φορές η μοναξιά μου έβγαινε απ' το κλουβί της και μου χαμογελούσε κάπως χαιρέκακα, κάπως μελαγχολικά - κι εγώ έβλεπα τα σουβλερά της δόντια και τρόμαζα τόσο πολύ. Πάρα πολύ. Πέρασα πολλές ώρες σε κρεβάτια ανοίκεια, ειδικά όταν ήταν το δικό μου, με συντροφιά που έτρωγε λαίμαργα απ' το μπουφέ - κι εγώ να παρατηρώ, άλλες φορές να νιώθω απέραντο οίκτο, άλλες φορές μια ψύχραιμα μανιασμένη εκδίκηση. Οίκτος, μια κακομοίρικη λύπηση, για μένα, για τις ανόητες λύσεις μου, για το φόβο μου για τη μοναξιά που πίστευα ότι κουλάντριζα με ραδιόφωνο και τσιγάρο. Εκδίκηση για τους Ανθρώπους που ανακάλυπτα πόσο τρωτοί, και ξαφνιασμένοι, και αφελείς μπορούσαν να είναι. Ένιωθα ότι εγώ, έχοντας απωλέσει την περισσότερη αφέλεια της νιότης μου βάναυσα σχεδόν και σίγουρα ανεπιστρεπτί, είχα ένα αβαντάζ στο ζωντανό κύτταρο που οι υπόλοιποι μόνοι άνθρωποι δεν είχαν. Και εκδικούμουν, συνειδητά και με άγρια, πρωτογενή χαρά. Χαιρόμουν να πληγώνω ανέμελα και δήθεν ανυποψίαστα, να σηκώνω το αριστερό μου φρύδι και να σκοτώνω τις νυχτοπεταλούδες πριν καν τολμήσουν να ξεστομίσουν αυτό που είχαν σκεφτεί: να επαναληφθεί ο μπουφές.
Αυτό που μου έδινε στα νεύρα περισσότερο ήταν ότι εγώ, εκ των πραγμάτων μάλλον κι όχι λόγω ιδιοσυγκρασίας, δεν θα διανοούμουν καν το ενδεχόμενο ο μπουφές να επαναληφθεί. Μία φορά ήταν, τύχη καθαρή, πώς τολμάς και το ζητάς λες και το επιδίωξες; Και αυτό που με τσακίζει ακόμη είναι όταν σκέφτομαι ότι δεν είναι κακό να περιμένεις να ξαναζήσεις κάτι ευχάριστο. Δεν είναι κακό να ζητήσεις κάτι που θέλεις. Δεν είναι όχι απλώς κακό, είναι βαθιά ανθρώπινο. Φαίνεται εγώ δεν είμαι Άνθρωπος.
(Άρα, θα είμαι ή Υπεράνθρωπος ή Υπάνθρωπος.)
"Δεν έχετε κατάθλιψη" άκουσα χτες, όχι για πρώτη φορά, με ένα τόνο αδιαπραγμάτευτο και εκνευρισμένο. "Δεν έχετε κατάθλιψη", στον πληθυντικό που εγώ ζήτησα -επέβαλλα;- και συντηρώ, για να έχω τη σιγουριά του σεβασμού. Θύμωσα πολύ. Ζήτησα βοήθεια, ζήτησα μια διάγνωση και μια θεραπεία, και έλαβα μια ξερή γνωμάτευση περί δυσκολίας ενηλικίωσης. Δεν έχω ωριμάσει σε κάποια ζητήματα, λέει. Ναι, αλλά το πρόβλημα δεν είναι αυτό. Είναι οι λόγοι που δεν έχω ωριμάσει. Και επηρεάζουν και με πολλούς άλλους τρόπους. Και δεν με βοήθησε, καθόλου, απλά μου έριξε κι άλλο βάρος στους ώμους μου. Δεν ζήτησα τίποτα παράλογο. Ζήτησα τη σωστή θεραπεία. Και μετά απ' όσα έχω πει, καταλαβαίνω, δεν χωράει καμία αμφιβολία επ' αυτού, ότι η σωστή θεραπεία περιλαμβάνει μια προσεκτικότερη διατύπωση λέξεων κι όχι επειδή μου κάνει κάποιος χάρη, αλλά επειδή όπως εγώ φροντίζω να μιλήσω σωστά, έχω την απαίτηση να μου μιλήσεις κι εσύ έτσι. Συμβατά με μένα, δηλαδή.
Θύμωσα, θύμωσα πολύ. Είπα την αλήθεια μου κι αυτή έπεσε περίπου στο βρόντο. Το πρόβλημα είναι δικό μου, αυτό άκουσα. Εγώ αρνούμαι να μεγαλώσω. Δεν άκουσα ότι "δυσκολεύομαι να ωριμάσω σε σημεία", κάτι που θα έριχνε φως στις δυσκολίες και θα μου έδειχνε ότι νοιάζεσαι στ' αλήθεια για μένα κι ότι αυτός είναι ο δρόμος που πρέπει να εξερευνήσω. Όχι. Άκουσα ότι το πρόβλημα είμαι εγώ και η αδυναμία μου να ωριμάσω σε κάποια ζητήματα. Πώς να ωριμάσω; Αυτό θα το βρεις εσύ, αυτό άκουσα άσχετα αν δεν ειπώθηκε. "Το πρόβλημα το έχεις εσύ", αυτό εννοήθηκε στον αέρα σαν στάχτη καμένου τσιγαρόχαρτου. Μια φράση που την ακούω πολλά χρόνια τώρα.
Το ξέρω ότι το πρόβλημα το έχω εγώ. Δεν περιμένω κανέναν να μου το πει, εκ νέου! Πόσο μάλλον, όταν για να πεις τέτοιο πράγμα, δεν βοηθάς καθόλου. Απλά πετάς τη γνώμη σου, τελεσίδικη και σοφή, ξεπλένεις τα χεράκια σου και απλώς... παρακολουθείς - όταν δεν έχεις κάτι καλύτερο να κάνεις, όταν θες να διασκεδάσεις, όταν θες να νιώσεις καλύτερα για τη ζωή σου - κι έχεις πάντα έτοιμη μια αποδοκιμασία, που σπάνια θα μπει στη διαδικασία να καμουφλαριστεί, έτσι από ευγένεια ρε παιδί μου, να ακουστεί λίγο σαν συμβουλή. Όχι. "Το πρόβλημα το έχεις εσύ." Μην ψάχνεις άλλους φταίχτες, άλλες συνθήκες, άλλους παράγοντες. Το πρόβλημα το έχεις εσύ. Λύσ' το πρώτα, και μετά περίμενέ με, θέλω ένα ποτήρι σαμπάνια - άλλωστε εγώ σε βοήθησα!
Φταίω εγώ μετά να τα κάνω όλα λαμπόγυαλο; Να τα στείλω όλα στο διάολο; Να πετάξω το βιβλίο μισοδιαβασμένο;
Δεν φταις, θα μου πεις. Αλλά δεν θα έχεις λύσει το πρόβλημα. Οπότε γιατί κάνεις τόση φασαρία;
Να δεις που μπορεί να φτάσω στο σημείο να μην έχω καθόλου επιθυμία ή ανάγκη για τους Ανθρώπους και μετά να μου ζητήσουν τα ρέστα. "Εγώ εδώ ήμουνα". Έχω θυμώσει πολύ, χρόνια τώρα, κι αρνούμαι να διαχειριστώ πάλι εγώ, με συντροφιά πάλι ραδιόφωνο και καπνό, προβλήματα που δεν θα είχα αν δεν ήταν οι Άνθρωποι να τα συντηρούν.
Έχω μιλήσει ανοιχτά, και περιμένω μια αντίστοιχη αντιμετώπιση, και όταν μπερδεύομαι, θέλω να με ξεμπερδέψεις. Γιατί η μοναξιά είναι σκιά;
